Hoe werkt de gemeente als politiek-bestuurlijke organisatie? Masterclass voor nieuwe ambtenaren

Trainer(s): Prof. mr. Douwe Jan Elzinga en Drs. Elias de Haan

De gemeente is een bijzonder en gecompliceerd bedrijf met (soms) ingrijpende bevoegdheden en een grote verscheidenheid aan producten en diensten. Een gemeenteambtenaar werkt daarnaast in een politiek-bestuurlijke omgeving. Binnen de gemeentelijke organisatie heb je ook nog eens met uiteenlopende spelers in het veld te maken. Niet alleen ga je om met directe collega’s, maar bijvoorbeeld ook met wethouders, de voorzitter van een raadscommissie of de burgemeester. En natuurlijk is er vaak contact met burgers, maatschappelijke organisaties en bedrijven met hun zeer uiteenlopende belangen.

Deze training geeft inzicht in de verschillende verhoudingen in de politiek- bestuurlijke context waarin het handelen plaatsvindt. Hoe ziet de gemeentelijke organisatie eruit? Welke rol spelen de burgemeester, de raad, het college, de gemeentesecretaris en de griffier? Waar zijn zij verantwoordelijk voor en welke invloed heeft dit op de positie van de medewerker binnen dit geheel? Maar ook: Hoe komt de gemeente aan zijn geld en met wie werkt de gemeente allemaal samen om tot resultaten te komen. In deze training wordt ook aandacht besteed aan de overeenkomsten én verschillen tussen het werken in een kleine en een grote gemeente.
Naast de wettelijke context en uitgangspunten – zoals de werking van het collegialiteitsbeginsel en de daarmee verbonden positie van de collegeleden, de specifieke bevoegdheden van de gemeenteraad, het functioneren van het regionale bestuur, de informatiepositie van de gemeenteraad en de daarmee verbonden verplichtingen van het college en de ambtelijke dienst – is er de veelvormige bestuurspraktijk met weer andere en aanvullende uitgangspunten en werkwijzen.

Programma

Deze training is opgebouwd uit 3 hoofdthema’s en modules – met daardoorheen verweven de rollen en taken van ambtenaren. Deze kennen een min of meer vaste opbouw maar ook verschillen. Via een intake bij de deelnemers worden die vaste patronen en verschillen in beeld gebracht. Jouw inbreng is daarom van belang.

Module 1: rollen, taken en bevoegdheden
In de eerste module zoomen we in op de rollen, taken en bevoegdheden van de gemeente en de gemeentelijke organen. Wat is bijvoorbeeld de bevoegdheid van een individuele wethouder, mag een raadslid rechtstreeks ambtelijk advies vragen, wat doet een college met een uitspraak van de bezwarencommissie etc.? Wat is de algemene bevoegdheidsverdeling tussen raad, college en burgemeester? Hoe is de informatievoorziening geordend? Wanneer kan bijvoorbeeld geheimhouding worden opgelegd? Welke rechten en plichten gelden hier voor de gemeentelijke bestuursorganen? We doen dat aan de hand van de geldende regels en bestuurspraktijk en koppelen die aan voorbeelden elders in het land. Deze module wordt verzorgd door Elzinga.

Module 2: de politiek-bestuurlijke arena
In deze module besteden we aandacht aan de specifieke kenmerken van het lokaal bestuur. We laten zien dat de verschillende domeinen hun eigen spelregels hebben en de deelnemers kunnen hun eigen ervaring spiegelen aan die van de trainer. In de tweede module staan we uitvoerig stil bij de verschillen tussen politiek bedrijven en besturen. Hoe functioneer je als medewerker optimaal in de politieke en bestuurlijke arena? Over welke politieke antenne moet je beschikken? De Haan geeft deze training.

Module 3: de gemeente en haar inwoners
Burgers willen actief bij hun leefomgeving worden betrokken. Maar hoe doe je dat en wat kan en mag een gemeente aan zijn burgers vragen? Begrippen als burgerparticipatie, burgerkracht en overheidsparticipatie zullen aan de hand van lokale voorbeelden worden verkend. De Haan verzorgt deze module.

Resultaat
Na de training weet je wat het bijzondere is aan het werken in een politiek- bestuurlijke omgeving. Je kent de voornaamste taken en bevoegdheden van de gemeente. Je bent bekend met wat jouw positie als gemeenteambtenaar is. Deze training heeft een interactieve opzet, waarbij de dialoog met de deelnemers centraal staat.
Voor wie?
Iedere gemeente verwelkomt jaarlijks een aantal beleidsambtenaren zonder ervaring in deze politiek-bestuurlijk context. Deze masterclass is vooral voor hen bedoeld en wordt ‘in-house’ gegeven. De 3 modules worden, in overleg met de opdrachtgever, op drie dagdelen verzorgd. Het aantal deelnemers bedraagt maximaal vijftien. Met de betreffende gemeente kan worden afgesproken dat een herhaling van de training plaatsvindt indien er weer een aantal nieuwe ambtenaren is aangetreden. U kunt voor nadere informatie contact opnemen met Elias de Haan: 06 22146097.