Hoe herken je ongewenste beïnvloeding?
Hoe haal je verkeerde bedoelingen uit het verborgene?
Vervlechting van de onderwereld en de bovenwereld
De aanpak van ondermijning begint in Nederland nu daadwerkelijk vorm en inhoud te krijgen. In de rijksbegroting-2022 is hiervoor een bedrag van circa 150 miljoen euro uitgetrokken en dat betreft een structurele financiering. Met deze beschikbare middelen moet de vervlechting tussen boven- en onderwereld worden bestreden.
Criminele elementen hebben de afgelopen decennia een steeds grotere sociale en economische invloed op de samenleving gekregen. Daarmee ondermijnen ze de rechtsstaat en bedreigen ze de veiligheid en integriteit van de samenleving.
Er is een landelijk dekkend stelsel van Regionale Informatie en Expertise Centra (RIEC’S) gevormd en het zijn vooral de gemeenten die in de frontlinie staan om de verschillende vormen van ondermijning te signaleren en tegen te gaan. Daarvoor worden analyses gemaakt en instrumenten ontwikkeld. Gemeenteambtenaren worden zich bewust gemaakt van de ondermijningsrisico’s die zich voordoen.
Lastig en hardnekkig fenomeen
Ondermijning en overige vormen van ongewenste beïnvloeding doen zich inmiddels – hoewel qua intensiteit verschillend – voor in vrijwel alle Nederlandse gemeenten. Het is echter nog niet zo eenvoudig om hierop goed grip te krijgen. Op het eerste oog lijkt het verschijnsel in veel gemeenten mee te vallen, maar als in de ambtelijke dienst goed wordt doorgevraagd en als de signalen uit de samenleving goed worden opgepakt, dan is het beeld heel wat minder positief. Verkeerde bedoelingen moeten vanuit het perspectief van de daders natuurlijk in het verborgene blijven. Het is de kunst om er voor te zorgen dat die verborgenheid wordt opengebroken.
Als krantenbezorgers zouden gaan spreken
Intern moeten signalen van ongewenste beïnvloeding adequaat worden opgepakt, maar ook externe informatie is van cruciale betekenis. In een experimentele setting van onderzoek is (in verschillende gemeenten) aan een groep krantenbezorgers gevraagd wat zij zoal zien en meemaken en dat is niet gering. Daarnaast kunnen tal van andere informatiebronnen worden aangeboord. Naast goed ingestelde interne antennes van ambtenaren en speciaal aangestelde integriteitsfunctionarissen moet de blik vooral ook naar buiten worden gericht.
Bewustwording en bijgestelde ambtelijke antennes
Onze Stibabo-training plaatst het fenomeen ondermijning in de algemene integriteitsaanpak die gemeenten al langere tijd hanteren. Daarbij wordt er gemikt op aanpassing van de interne antennes bij nieuwe en al werkzame ambtenaren. De deelnemers worden getraind in het omgaan met dilemma’s. Dit vergroot de bewustwording en er worden aanbevelingen geformuleerd om in de ambtelijke dienst de alertheid, bespreekbaarheid en sociale veiligheid die daarmee in verband staan te vergroten. Daarbij wordt een onderscheid gemaakt tussen beleidsambtenaren en meer uitvoerende functionarissen.
Trainers: Douwe Jan Elzinga en Elias de Haan
De trainingen worden verzorgd door Douwe Jan Elzinga en Elias de Haan.
Zij trainden eerder de ambtelijke diensten van onder meer de gemeenten Haarlem, Harlingen, Assen, Tynaarlo, Oostzaan en Wormer. Daarnaast verzorgden zij tal van andere verwante trainingen en zijn het ervaren integriteitsonderzoekers.
Contact, informatie en reservering: info@stibabo.nl